«... Այդ ժամանակ Ես քեզ գրկած էի տանում»

Առօրյա կյանքում մեծ տեղ ունեն ժխտումներն ու ընդունումները: Որևէ նոր գաղափար մեր կյանքում նախ և առաջ ենթակա է այս երկուսի ազդեցությանը:
Որոշակի կողմնորոշում` և արդեն կայուն աշխարհայացքի տեր մարդն առաջնորդվելու իր ուրույն սկզբունքներն ունի, սկզբունքներ, որ կարող են ձևավորել մարդու ինքնությունը` սկսած ընտանիքից կամ աշակերտական նստարանից:

Կյանքի իմաստի պարզաբանման հարցը դարեր ի վեր եղել և մնում է մարդկությանը հուզող հիմնախնդիրներից մեկը: Հետ նայենք. որքա՜ն իմաստուններ են փորձել վերջնական գտնել ոչ միայն իրենց, այլև համայն մարդկության ծնունդ առնելու, ապա մահանալու հանելուկը:
Կրոնը, փիլիսոփայությունն ու գիտությունը երեք տարբեր ծայրերից սկսեցին վեր հանել այս հարցը: Կրոնի մեջ կյանքի իմաստը Աստծո հետ միավորվելու մեջ է, Երկնային արքայության ժառանգ դառնալը, մինչդեռ փիլիսոփայության մեջ հարցը լուծված կլիներ, եթե մարդն իմանար ճշմարտությունը` ըստ հարկի:

Մեզ շրջապատող նյութական աշխարհը ժամանակի ընթացքում ենթարկվում է փոփոխությունների: Գարնան բերած երփներանգ գույներով վերստեղծված բնությունը երկրագնդի դանդաղընթաց պտույտի պատճառով վերափոխվում է դեղինի, ապա մահանում սպիտակ շղարշի տակ: Ցանկացած հորինվածք ունի իր սկիզբն ու վերջը, և ինչպես բնության մեջ պտղի ծնունդը բողբոջի մահվան արդյունքն է, այնպես էլ մարդկային կյանքը նախ ծնունդ է, սկիզբ, ապա` մահ:

Մարդկային բովանդակ կյանքը սերտ առնչություն ունի բարու և չարի, կյանքի և մահվան, կարճ ասած` դրական կամ բացասական եզրերի հետ: Պատմությունը լավագույն ապացույցն է այս երկու բևեռների առկայության և իրար հանդեպ պայքարի` սկսած նախամարդու մեղանչմամբ և վերջացրած աշխարհի վախճանով:
Սակայն մի պահ կանգ առնենք և փորձենք հասկանալ. արդ, որտե՞ղ է կյանքի իմաստն ու նպատակը, ո՞րն է ցանկացած մեկի առաքելությունն այս կյանքում, և դեպի կյա՞նք, թե՞ մահվան ենք գնում: Սրանք հարցեր են, որոնց սպառիչ պատասխանները գտնելու համար շատ ու շատ մարդկային կյանքեր այդպես էլ չբավականացրին:

Եվ ահա, այն պահին, երբ հեթանոսական կրոնն աշխարհով մեկ սփռվել էր, վերերկրային ու վերերկնային ամենազոր ուժը` Ամենասուրբ Երրորդությունը, նախախնամեց մարդկային կյանքը` երկիր առաքելով մարդկության մեծագույն ՈՒսուցչին` Հիսուս Քրիստոսին: Ծնվեց Քրիստոս` վերափոխելով մարդկությանը և տալով վերը հիշատակված հարցերի սպառիչ պատասխանները: Հարությունն էր քրիստոնեության այն կիզակետը, որ հույս տվեց մարդուն հավիտենապես ապրելու: «Մարմնի գեղեցկությունը չէ կարևոր կյանքում,- քարոզում էր քրիստոնեությունը,- այլ նրա մեջ կենդանության ժամանակ եղած հոգու փրկությունը, քանի որ կյանքը սպասում է, իսկ մարդը` պանդուխտ»:

Հայտնի մի իմաստունի մոտ նշանավոր մեկը այցի է գալիս ու հանկարծ նկատում, որ իմաստունի տանը լոկ գրքեր են, չկան սպասքեղեն, տարրական հարմարանքներ:
Տարակուսած հարցնում է.
-Իսկ որտե՞ղ է քո սպասքը:
-Իսկ քո՞նն ուր է:
-Ես ճամփորդ եմ, ինձ պետք չէ:
Տիրոջ առաքյալն իր` Կորնթացիներին ուղղված առաջին նամակի մեջ ցույց է տալիս Աստծո` փրկվածների համար նախատեսված հանգրվանը` իր ողջ սիրով և հանգստությամբ. «Այն, ինչ-որ աչքը չտեսավ և ականջը չլսեց և մարդու սիրտը չընկավ, Աստված այն պատրաստեց իր սիրելիների համար» (Ա. Կորնթ. 2: 9): Առաքյալը, ինչպես տեսնում ենք, խոսում է հոգևոր մաքրագործման մասին, հոգևոր առողջության, երջանկության և սիրո: Բայց այս էլ, ոչ թե մարդկային կյանքի իմաստն է ամբողջապես, այլ դրա մի մասը: Հանդերձյալ և կատարյալ կյանքին հասնելն է մարդու հիմնական նպատակն այս աշխարհում. մի բան, որ մարդն ի սկզբանե ունեցել է. ապրել Երկնավոր Թագավորի փառաբանությամբ, սիրով:

Հեթանոս կրոնի համար նման ընկալումը խիստ անսովոր էր, քանի որ կյանքի զեխություններով ու հաճույքներով ապրելն արդեն հեռու էր բարությունից և սրբությունից: Չկար այստեղ զոհաբերություն, սեր, այն, որ հանուն իր արարածների Աստված անգամ իր Միածին Որդուն չի խնայում: Մենք ունենք Աստծո քարոզչությունը մեզանում, Նրա վառ օրինակը, Քրիստոսի անունով քրիստոնյաներ ենք կոչվում և ժառանգն ենք մեր պապերի փրկարար հավատի` մեր Մայր Եկեղեցու ծոցում:
Այս և մյուս կյանքերում խիստ մեծ զանազանություններ կան: Այսպես` աշխարհի մեջ վայելքները, հարստությունը և սին փառքը շատ շատերի համար պայմանավորում են իդեալական կյանքի իմաստը, մինչդեռ մեկ ուրիշի համար դրանք լոկ գայթակղություններ են, խոչընդոտում են հասնելու և միավորվելու Աստծուն: Մահը մեզ համար սկիզբ է, ինչպես բնության մեջ պտղի ծնունդը բողբոջի մահն է: Մահվան ներկայության ժամանակ միայն մարդիկ երբեմն պարզ հասկանում են, թե ողջ նյութականը, որ տրված է մարդուն, օրերից մեկ օր պիտի հետ վերցվի:

Աշխարհի մեծագույն նվաճողներից մեկը` Սալահեդինը, մահվանից առաջ կարգադրում է քաղաքով մեկ պտտեցնել իր պատանքը` ցույց տալու համար, թե մեռնողն այս աշխարհից միայն իր պատանքն է տանելու, անկախ նրանից` աշխարհացունց նվաճող էր, թե ստրուկ:
Մահվան ստվերի հետապնդումը մշտապես զգացող, մահվան մահճում պառկած Ալեքսանդր Մակեդոնացին հրամայում է իր զորավարներին պառկեցնել իրեն այնպես, որ մահվանից հետո երևան գան իր ձեռքերը` ի նշան այս աշխարհի տիրակալի` աշխարհից ձեռնունայն հեռանալուն:
Կյանքն ու մահը նման են շնչառությանը` շնչելուն և արտաշնչելուն, չենք կարող միայն մեկն անել: Մենք պետք է գիտակցենք մահվան անզորությունը Հարության նկատմամբ ու հավատանք Հարությանը, և ոչ թե տառապենք` տեսնելով մահը:

Մահացող մեկին հրեշտակներն ուղեկցում են Աստծու մոտ, ուր Տերը նրան ցույց է տալիս կյանքի անցած ճանապարհը ծովեզերքի ոտնահետքերի տեսքով: Ավազի վրա կողք կողքի անցած ոտնահետքերն էին` Աստծունը և մարդունը: Հանկարծ, հասնելով իր կյանքի ամենածանր ժամանակահատվածին, մարդը նկատում է, որ միայն մեկի ոտնահետքն է ու հուզված հարցնում է.
- Տե՛ր, նայի՛ր, իմ կյանքի ամենադժվար պահին դու ինձ մենակ ես թողել. ոտնահետքերից միայն իմն է այս հատվածում:
-Ո՛չ, այդ ժամանակ Ես քեզ գրկած էի տանում:
Երբևէ պետք չէ մտածել, որ Աստված մեզ հետ չէ: Կյանքում ամեն պարագայում պետք է գերիշխի հոգատարությունը և ոչ թե նախանձն ու չարությունը: Կյանքի իմաստը և երջանկությունը պետք է տեսնել Աստծո մեջ: Երջանկահիշատակ Գարեգին Ա Հայրապետը քարոզում է. «Նրանք են երջանիկ, ովքեր իրենց մեջ, իրենց կյանքում չեն կորցնում Աստծո ներկայության զգացումը: Աստծուն մերձ լինելու, ամբողջապես Նրան պատկանելու զգացումն է կազմում մարդու երջանկությունը»:

Տեր Ահարոն քահանա ՄԵԼՔՈՒՄՅԱՆ
Գորիսի տարածաշրջանի հոգևոր հովիվ

Մեկնաբանություններ